Öğrenci servisleri okul fiyatlarıyla yarışıyor: Bu fiyatlar makul mü?
ANTALYA – Yeni eğitim öğretim dönemi için belirlenen okul servisi ücretleri cep yakıyor. Birkaç ay önce yıl ortasında yapılan ara zamlara tepki gösterirken, şimdi yeni servis ücretleriyle karşı karşıya kalan veliler, eğitimle ilgi her masraf kalemine tavan fiyat uygulanmasını ve bunun denetlenmesini istiyor.
UKOME TARİFESİ DİKKATE ALINMIYOR
Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin Ulaşım Planlama ve Raylı Sistem Dairesi Başkanlığı (UKOME) tarafından her yıl belirlenen tavan fiyat tarifesinde servis ücretine yapılabilecek zam oranı sınırlansa da okul yönetimlerinin UKOME tarifesine uymaması, velilerin en büyük şikayetlerinden biri. Veli-Der üyeleri ve Özel Okul Velileri Platformu temsilcileri, birçok okulda UKOME tarifesinin üzerinde fiyat istendiğini söylüyor.
Özel okullarda tarifenin en az 2 katı servis ücreti istendiğini, bu rakamın kimi okulda 3-4 katına kadar çıktığını belirten veliler, çoğu ebeveynin ve öğrencinin mobbing’e uğramamak için şikayet etmeyi göze almadığını aktarıyor.
VELİ İSYANDA: BU FİYATLAR MAKUL MÜ?
Beklenmedik zamların ailelerin bütçelerini sıkıntıya soktuğunu ifade eden Barış Hancı, “Okulla evimizin arası yaklaşık 4-5 kilometre. Evimiz okula çok yakın olduğu için en düşük ücret ödeyen ailelerden biriyiz. Buna rağmen 70 bin lira yıllık servis ücreti istendi. Aylık ödediğimizde sene başında ayrı, dönem arasında ayrı zamlarla karşılaşıyoruz. Mecbur yıllık ödeyeceğiz. Bizimki en düşük fiyat. Okula uzak oturan ailelerin ödeyecekleri rakamları düşünemiyorum bile” ifadelerini kullanarak, “Bu fiyatlar makul mü?” diye sordu.
‘OKULLA SERVİS ÜCRETİ KAFA KAFAYA’
2024-2025 eğitim sezonu için yıllık 75 bin lira, aylık 7 bin 500 lira olarak belirlenen okul servisi ücretine isyan eden veli Aygül Oğuz, aylık ödendiğinde enflasyon gerekçe gösterilip, 8-9 bin liraya çıkarıldığı için yıllık ödeme yapmaya mecbur kaldıklarını söyledi.
2021-2022 döneminde aylık 450 lira ödediği servis için geçen sene yıllık 30 bin lira ödediğini belirten Oğuz, “Bu yıl yüzde 150 zam yapıldı. Masraflar katlanarak artıyor ama gelirlerimizde böyle bir artış yok. Önceden okulun yıllık eğitim ücretiyle servis ücretini karşılaştırmanın imkânı yoktu. Çok değil birkaç yıl önce okul ücreti 5 bin lirayken, servis ücreti 100-150 liraydı. İkisi arasında kat be kat fark vardı ve çalışan aileler bu masrafları maaşlarından ödeyebiliyordu. Şimdi durum değişti, okul ücretiyle servis ücreti neredeyse kafa kafaya geldi. Çocuğumun okuluna önümüzdeki yıl alacağı eğitim için 106 bin lira öderken, okul servis için 75 bin lira ödüyorum. Aynı durum yemek ve kitap masrafları için de geçerli. Onlar için de 100’er bin lira isteniyor. Devlet okullarına güvenemiyoruz, özel okullarda da masraflara yetişemiyoruz. Böyle nereye kadar gider belli değil.”
YENİ TARİFELER AÇIKLANACAK
Okul servislerine uygulanacak kilometre bazlı fiyatlandırmanın her yıl eylül ayının ilk haftasında UKOME’den çıktığını belirten Antalya Servisçiler Odası Yönetimi ise hem devlet okulları hem de özel okullarda velilerden talep edilen servis ücretlerine standart getirmek için mücadele ettiklerini söylüyor. Oda yönetimi, ağustos ayında velileri telaşa sokan bu durumu şöyle açıklıyor: “Oda olarak bu konuda UKOME ile birlikte çalışıyoruz. Son birkaç yıldır devlet okulları için standart belirlerken özel okullar için de ikinci bir fiyatlandırma listesi çıkarıyoruz. Ama hâlâ şikayetler var. Fahiş fiyat uygulayanların tespit edilip ceza uygulanması gerekiyor.”
‘FAHİŞ ARTIŞLAR DAYATILAMAZ’
Velilerin kanuna aykırı zamları ödemek gibi bir yükümlülüğünün olmadığını belirten Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanvekili ve Tüketici Başvuru Merkezi Başkanı avukat İbrahim Güllü ise uygulanan yüksek zamların usulsüz olduğunun altını çiziyor. UKOME’nin belirleyeceği tavan fiyatın üzerinde üzerinde bir ücretin velilere dayatılamayacağını söyleyen Güllü, UKOME’nin belirlediği tarifelere göre yapılacak bir artışa da itiraz edilebileceğini hatırlatıyor. Güllü, bu konuda aileleri koruyan yasa maddelerini de şöyle sıralıyor: “Türk Borçlar Kanunu’nda ifa güçlüğü ve ifa imkânsızlığı durumu düzenlenmiştir. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu’nun ilgili maddeleri de fahiş fiyat konusunda tüketiciyi korur. Maliyetlere binen zamlar nedeniyle vicdani kanaatler çerçevesinde bir miktar artış yapabilir. Ancak olağanüstü bir fiyat artışıyla servis ücretlerinin, UKOME’nin dönem için belirlediği ücretin üstüne çıkarılması dayatılamaz.”