Afrika ülkelerindeki kalkınma projelerine 1 milyar dolar ayıran Cezayir, eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika’nın hastalığı sırasında gerileyen bölgesel konumunu yeniden kazanmak ve bölgede söz sahibi olmak istiyor.
Cezayir, 19 Şubat’ta Afrika ülkelerindeki kalkınma projeleri için 1 milyar dolar ayrıldığını açıklamıştı.
Ülkenin resmi ajansı APS’nin haberine göre, Başbakan Ayman bin Abdurrahman, Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’da düzenlenen 36. Afrika Birliği Liderler Zirvesi’nde konuşma yaptı.
Cezayir, Afrika ülkelerindeki kalkınma projelerini finanse etmek ve dayanışma sağlamak için Cezayir Uluslararası İşbirliği Ajansı’na 1 milyar dolar aktarma kararı aldı.” Bin Abdurrahman, bu adımın “Cezayir’in Afrika’daki güvenlik ve istikrarın kalkınmayla bağlantılı olduğuna olan inancından” kaynaklandığını söyledi.
Cezayir’in kara kıtanın güvenlik ve istikrarına ilişkin kalkınma projeleri için Afrika ülkelerine sağladığı bu finansman, güvenlik ve istikrarla sınırlı değil. Cezayir’in bilerek veya bilmeyerek attığı bu adım, görünenin ötesinde başka amaçlara da hizmet ediyor.
Destek ilk değil
Kalkınma projelerine yönelik bu destek, Cezayir’in Afrika ülkelerine yaptığı ilk mali yardım değil. 2013 yılında Cezayir yönetimi, Afrika ülkelerinin yaklaşık bir milyar dolarlık borcunu sildi.
Aynı şekilde Cezayir de 2018 yılında 14 Afrika ülkesinin son 5 yılda 3,5 milyar dolarlık borcunu insani nedenlerle sildiğini açıkladı.
Artan petrol ve gaz gelirleriyle ilişkilendirilen bu insani yardımlar uzun vadeli değildi.
Bu nedenle Cezayir, Afrika ülkelerinin borçlarını kapatmak yerine Cezayir Uluslararası İşbirliği Ajansı’nın kurulmasıyla kara kıtaya mali destek sağlamaya ve doğrudan yoksul kesimin yararına olan kalkınma projelerini finanse etmeye yönelmiştir.
Cezayir Uluslararası İşbirliği Ajansı’nın rolünün, tarihi alanların restorasyonunu üstlenen, tarım ve eğitim projelerini destekleyen Türk İşbirliği ve Bütünleşme Ajansı’nın (TİKA) rolüne benzer olması bekleniyor.
Petrol gelirlerindeki artışın ardından Cezayir’in içinde bulunduğu ekonomik ve mali krizden çıkabilmesi, bu değerli meblağın ödenmesini kolaylaştırdı.
Ekonomisinin sadece petrol ve gaza dayalı olmasını istemeyen Cezayir, akaryakıt dışı ihracat hacmini artırmaya çalışıyor. Cezayir’in 2019’da bir milyar doların altında olan akaryakıt dışı ihracat hacmi, 2022’de 7 milyar dolara ulaştı. Cezayir, bu oranı 2023’te 10 milyar dolara, 2024’te ise 15 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor.
Afrika ülkeleriyle akaryakıt dışı ihracat ticaretini artırmayı hedefleyen Cezayir, bu mali destekle Afrika ülkeleriyle karayolu ve altyapı yoluyla bağlantılar kurmayı planlıyor.
Cezayir’in projeleri
Cezayir, “bütünleştirici” kalkınma projelerine veya kara kıtadaki kalkınma çabalarına katkıda bulunan projelere öncelik vermektedir.
Bu kapsamda Cezayir, Afrika kıtasının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla açısından en büyük ekonomisi olan Nijerya ile bağlantılı şubeleri Tunus, Mali, Nijer ve Çad’dan geçen Trans Sahra otoyol projesi gibi bazı entegre projeleri üstlenmiştir. . Karayoluna fiber internet altyapı projesi eşlik ediyor.
Cezayir’in Nijer kısmını finanse etmeyi taahhüt ettiği Nijerya gazının Nijer üzerinden Cezayir’e ulaştırılmasına yönelik bir boru hattı sınır projesi de bulunmaktadır.
Cezayir’in bu kapsamdaki projeleri arasında Cezayir’in Tindouf bölgesi ile Moritanya’nın Zouerate bölgesini birbirine bağlayacak 1 milyar dolarlık otoyol yapım projesi de bulunuyor. Cezayir bu proje ile Moritanya üzerinden Batı Afrika pazarlarına ulaşmaya çalışıyor.
Cezayir’in bu projeler üzerinden önceliklendireceği bölgelerin Moritanya, Libya, Tunus başta olmak üzere Arap Mağrip ülkeleri ile Nijer, Mali, Çad gibi Sahel ülkeleri ve Nijerya, Senegal gibi Batı Afrika ülkeleri olduğu anlaşılmaktadır.
Bunların yanı sıra Cezayir, aralarında Sudan, Etiyopya, Uganda, Kenya, Namibya ve Güney Afrika gibi dost ülkelerin de bulunduğu, bölgedeki projelerin finansmanı için bu sistemden yararlanmak isteyen Afrika ülkelerine de alan açıyor.
Kalkınma yoluyla terörle mücadele
Öte yandan Cezayir’in Sahel bölgesinde terörle mücadele vizyonu güvenlikten çok ekonomik boyutu temel alıyor.
Cezayir hükümeti, Sahel bölgesi ve Afrika’da silahlı grupların, şiddetin ve isyanın yayılmasının ana sebebini yoksulluk ve temel yaşam gereksinimlerinden yoksunluk olarak yorumluyor.
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun, Fransız Le Figaro gazetesinin “Mali’de Wagner’in paralı askerlerinin varlığı” sorusuna, Mali’nin Rus güvenlik şirketine ödediği parayı kalkınmaya yatırmasının daha faydalı olacağını söyledi.
Bu nedenle Cezayir, Afrika’nın kalkınma hedeflerini desteklemek ve böylece silahlı kümelenmelere son vermek amacıyla 20 Nisan 2020 tarihinde “Cezayir Uluslararası İşbirliği Ajansı”nı kurmuştur.
Cezayir, İsrail’in Afrika kıtasındaki atılımlarından rahatsız
Cezayir’in İsrail’in Afrika kıtasındaki atılımlarından rahatsız olduğu ve bu nedenle projelere mali destek sağlayarak bölgedeki nüfuzunu artırmaya çalıştığı görülmektedir.
Cezayir’in, İsrail’in Afrika Birliği’nde gözlemci statüsünden yararlanmasını engellemek için Güney Afrika ve kıtadaki dost ülkeler eşliğinde yürüttüğü diplomatik savaş, İsrail’in kıtada yayılma tehlikesine karşı bir uyarı işareti olmuştur.
Cezayir, eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika’nın hastalığı (2013-2019) sırasında diplomatik bir gerileme yaşadı. 2015-2020’de petrol fiyatlarında düşüş yaşandı. İsrail ise son dönemde Afrika kıtasında birçok atılım gerçekleştirmiş ve kıtadaki birçok ülke ile diplomatik ilişkiler kurmuştur. Bu bağlamda Çad, geçtiğimiz günlerde Tel Aviv’de bir büyükelçilik açtı.
İsrail’in Afrika ülkelerinde nüfuz kurma çabalarını engellemek için Afrika ülkelerine 1 milyar dolar tahsis eden Cezayir, bu gerileme dönemini telafi etmeye çalışıyor.
Cezayir’in Fas ile çatışması da Afrika ülkelerindeki kalkınma projelerini destekleme gerekçeleri arasında yer alıyor.
Cezayir mali gücünü göstermek ve Afrika’da söz sahibi olmak istiyor
Afrika’nın dördüncü ekonomisi olmasına rağmen neredeyse hiç dış borcu olmayan tek Afrika ülkesi olan Cezayir, ekonomik olarak zorlu bir dönemde kıtadaki ülkelerin ayırdığı 1 milyar dolarla aynı zamanda mali gücünü de göstermek istiyor. koşullar.
Terörle ekonomi üzerinden mücadele etmeyi hedefleyen Cezayir’in attığı bu adımla isteyerek ya da bilmeyerek başka hedefleri var. Düzensiz göç, İsrail’in Afrika’ya yayılması, Afrika’nın Filistin ve Batı Sahra sorununa katkısının azalması, Amerika-Fransız-Avrupa ekseni ve Afrika’ya hakim olmak ve onu bir savaş arenasına çevirmek için Rusya-Çin çatışması da cabası. Cezayir’de tartışıldı. Görünüşe göre onu böyle bir girişimde bulunmaya sevk etti.
Cezayir, üyesi olduğu Afrika’da söz sahibi olmaya ve bölge ülkeleriyle büyük ölçüde işbirliği yapmaya çalışıyor.
