Uzmanlara göre sıcak havalarda klima kullanımı sırasında ortaya çıkan en değerli sağlık sorunlarından biri de “klima hastalığı” olarak da anılan “lejyoner hastalığı” olarak biliniyor. Peki Lejyoner hastalığı nedir, belirtileri nelerdir? Lejyoner hastalığı nasıl bulaşır?
LEJYONER HASTALIĞI NEDİR?
Lejyoner hastalığı, Legionella Pneumophila bakterisinin neden olduğu bir pnömoni türüdür. Bu mikrop, uygun nem ve sıcaklık koşullarında klimaların filtre sistemlerinde çoğalarak ortam havasına yayılabilir. Salgınlar çoğunlukla otel ve hastane gibi kalabalık alanlarda görülse de, tek vakalar da bildirilmiştir.
LEJYONER HASTALIĞI BULAŞIR MI, NASIL BULAŞIR?
Lejyoner hastalığının insanlarda bulaşıcı olmadığına işaret edilirken, akciğerlere ulaşım yolunun çoğunlukla solunum cihazları, havalandırma sistemleri ve hastane ortamında uygulanan bazı işlemler olduğu belirtiliyor. Vücut direnci düşük olan kişilerde bu hastalığa yatkınlık daha fazladır. Özellikle şeker hastaları, alkol bağımlıları, kemoterapi alan hastalar ve kronik böbrek ve akciğer hastalığı olanlar risk altındadır. Aynı şekilde sigara içmek de hastalık riskini artırabilir.
Ayrıca temizliği ve bakımı yapılmayan klimalarda da küf mantarlarının gelişebileceği unutulmamalıdır. Bu, alerjik rinit ve astım gibi solunum rahatsızlıklarını tetikleyebilir. Araçlarda kullanılan klimaların yanlış kullanılması başka sağlık sorunlarına da yol açabilmektedir. Araç içi klimaların havayı direk yüze ve göğse değil ön cama yönlendirmesi tavsiye edilir. Aksi takdirde sinüzit, kulak iltihabı ve yüz felci gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
LEJYONER HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Lejyoner hastalığının belirtileri genellikle Lejyonella bakterisi ile temastan sonraki 2 ila 10 gün içinde ortaya çıkmaya başlar. Bu hastalık diğer pnömoni türlerine benzer semptomlarla kendini gösterir ve genellikle aşağıdaki şikayetlerle kendini gösterir:
Baş ağrısı
kas ağrıları
zayıflık
Yorgunluk
Sallamak
40 derece veya daha yüksek ateş
Bazı durumlarda, hastalık başlangıcında hafif kas ağrıları ve hafif bir baş ağrısı ile kendini gösterebilir. Diğer belirtiler genellikle 1-2 gün sonra ortaya çıkar. Hastalık ilerledikçe ateş yükselir, kas ağrıları şiddetlenir ve hasta titremeye başlar.
LEJYONER HASTALIĞI NASIL ÖNLENİR?
Lejyoner hastalığı salgınlarını önlemek için su dağıtım sistemleri, havuzlar ve kaplıcalar gibi potansiyel yayılma alanlarının düzenli ve etkili bir şekilde temizlenip dezenfekte edilmesi gerekir. Bireysel olarak alınabilecek önlemler arasında şunlar yer almaktadır:
Sigaradan Kaçınmak: Sigara içmek, bakterilere maruz kaldığınızda hastalık riskini artırabilir. Bu nedenle sigaradan uzak durmak enfeksiyon riskini azaltmada değerlidir.
Su Sistemlerinin Bakımı: Konut ve işyerlerinde kullanılan su sistemlerinin periyodik bakımları ve temizlikleri yapılmalıdır. Su depoları ve boruları sistematik aralıklarla kontrol edilmeli ve gerektiğinde dezenfekte edilmelidir.
Havuz ve Spa Hijyeni:Halkın kullanımına açık havuzlar, jakuziler ve kaplıcalar sistematik olarak temizlenmeli, su kalitesi kontrol edilmeli ve kimyasal stabilite sağlanmalıdır.
İyi Havalandırma: İç mekanlarda yeterli havalandırmanın sağlanması, havadaki bakterilerin dolaşımını azaltabilir. Klima ve havalandırma sistemlerinin bakımları düzenli olarak yapılmalıdır.
Risk Kümesine Dikkat:Kronik akciğer hastalığı, diyabet, bağışıklık sistemi sorunları gibi risk faktörlerine sahip bireylerin dikkatli olması ve gerektiğinde sağlık uzmanlarına danışması özellikle değerlidir.
Temizlik ve Hijyen:Elleri sık sık yıkamak, hijyen kurallarına uymak ve kişisel hijyene özen göstermek enfeksiyon riskini azaltmada etkili olabilir.
Su Kaynaklarının Kontrolü : Konutta kullanılan su kaynaklarının temiz ve sağlıklı olmasına dikkat edilmelidir. Musluk suyunun kaynağı ve kalitesi düzenli olarak kontrol edilmelidir.
Bilinçli Seyahat:Tatil veya iş seyahatlerinde konaklama yerlerinin hijyenine dikkat edilmeli ve riskli alanlardan uzak durulmalıdır.
Lejyoner hastalığından korunma kişisel ve toplumsal düzeyde alınacak önlemlerle mümkün olabilir. Bu önlemler, hastalığın yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir ve toplumun refahını artırmada değerli bir rol oynayabilir.
